سیاست های پولی به علت وقفه های درونی کوتاه مدت مورد توجه خاص سیاستگذاران است. تصویب سیاست های پولی نیاز به بوروکراسی چندانی ندارد و در نتیجه مورد اقبال و نظر سیاستگذاران اقتصادی است. ولی آنچه که باید در اعمال این سیاست ها مورد توجه قرار گیرد این است که باید در حد لزوم در مکانیسم بازار دخالت نکرد و زمینه را برای حضور هر چه بیشتر بخش خصوصی در فعالیت های اقتصادی ایجاد نمود.
![]() |
اقتصاد اسلامی |
|
![]() |
تجارت |
|
![]() |
توسعه اقتصادی |
|
![]() |
تولید |
|
![]() |
مالکیت |
|
![]() |
مدیریت اقتصادی |
|
![]() |
کلیات اقتصاد |
|
اخلاق اسلامی بى برنامگى در مسائل اقتصادى بدون تردید پیامدهاى ناگوارى براى دنیا و آخرت انسان ها به دنبال دارد. براى پیشگیرى و رهایى از چنین پیامدهایى پایبندى به اصول و قوانین اقتصادى امرى ضرورى و اجتناب ناپذیر است . در این کتاب سعى شده موضوعاتى اخلاقى که ارتباط بیشترى با مسائل اقتصادى دارند بیان شوند. این متن در 20 درس آموزشى به شرح ذیل تدوین شده است : اقتصاد و اخلاق ، تلاش براى کسب روزى ، جمع و حفظ مال ، اداى حقوق مالى ، احترام به اموال مردم ، بهره بردارى از ثروت ، پرهیز از اسراف ، قناعت ، فقر و آثار آن ، تکاثر ثروت ، مواسات و ایثار، تجمّل گرایى ، زهد، انفاق ، نقش درآمدهاى حرام در اخلاق ، همنشینى با محرومان ، حرص و طمع ، حفظ بیت المال ـ رشوه . |
![]() |
واژه (ضمان ) در فقه به دو معنا به کار مى رود:
1 (تعهد و برعهده گرفتن )، که این ضمان در حقیقت جنبه اختیارى دارد و در فقه به عنوان عقدى مستقل مطرح است .
2 (تاوان و غرامت دادن )، که جنبه قهرى دارد و شامل عقد خاصى نمى شود و بیشتر در جایى مطرح است که حق کسى از روى تقصیر ضایع شده باشد.
ضمان به معناى (تعهد) بر دو گونه است :
الف (ضمانت در نفس )، که در فقه آن را (کفالت ) گویند؛ مثل این که شخص متعهد شود که دیگرى را در وقتى معیّن یا هر وقت صاحب حق بخواهد، احضار کند.
ب (ضمانت در مال ) و آن نیز دو صورت دارد:
1 (حواله ) و آن جایى است که کسى طلبکار خود را به شخص سوّمى ، که خود از او طلب دارد، ارجاع دهد و آن شخص بپذیرد.
2 (ضمان خاص ) و مصطلح ، و آن جایى است که ضامن ، به شخصى که مورد ضمانت قرار مى گیرد، بدهى ندارد، ولى با این حال ، بدهى او را برعهده گیرد.
مقصود ما از (ضمانت )، در این درس ، صورت اخیر ضمان خاص است که به (ضمان عقدى ) نیز شهرت دارد.
تعریف ضمانت
(ضمانت )، تعهد کردن مالى است که بر عهده شخصى نسبت به شخص دیگر ثابت شده باشد.
تحقق قرارداد ضمانت ، به ایجاب ضامن و قبول صاحب حق ، نیاز دارد، ولى قبول مدیون ، لازم نیست و هر لفظى که از نظر عرف چنین تعهدى را برساند و بر رضایت دلالت کند، کافى است .
فایده ضمانت ، نقل مال از ذمّه مدیون به ذمّه ضامن است به گونه اى که دَین از مدیون ساقط و بر عهده ضامن مستقر مى گردد.
شرایط ضمانت
شرایط عمومى ضمانت این است که ضامن و صاحب حق ، هر دو، بالغ ، عاقل ، رشید و صاحب اختیار باشند. افزون بر این ، شرایطى دیگر نیز در ضمانت مطرح است که فقدان آن موجب بطلان ضمانت خواهد شد. این شرایط عبارتند از:
1 تنجیز (قطعیّت ): ضامن باید قاطعانه و بدون هیچ تعلیق و قید و شرطى ، ضمانت را بپذیرد. اگر ضمانت را بر امرى معلّق کند، مثلاً بگوید: (من ضامن هستم ، اگر پدرم اجازه دهد.) یا (اگر مدیون ، تا فلان مدّت پرداخت نکند) و یا (اگر اصلاً پرداخت نکرد) و... چنین ضمانتى باطل است .
2 ثابت بودن دَین : در حال ضمانت ، دَین باید بر گردن بدهکار ثابت باشد. خواه این ثبوت به صورت مستقر باشد؛ مانند قرضى که گرفته است ، و یا متزلزل باشد؛ همانند معامله بیع خیارى که خریدار و فروشنده در آن ، از حق فسخ معامله برخوردارند. در هر دو مورد مستقر و متزلزل دَین برعهده مدیون ثابت است . ولى اگر بخواهد در آینده قرض بگیرد و یا به شکلى زیر دَین برود، ضمانت چنین دَینى به دلیل عدم ثبوت آن صحیح نیست . پس ، اگر ضامن بگوید: (به فلان شخص قرضى بده یا به صورت نسیه چیزى بفروش ، من ضامن هستم )، این ضمانت صحیح نیست .
3 تعیین : در ضمانت ، هم دَین و هم مدیون و طلبکار باید معیّن و مشخّص باشند. پس ، ضمانت کردن یکى از دو دین ، اگرچه طلبکار و بدهکار مشخص باشند، صحیح نیست ؛ زیرا دَین مشخص نشده است ؛ چنان که ضمانت کردن براى یکى از دو نفر طلبکار و یا یکى از دو بدهکار بدون تعیین ، موجب بطلان ضمانت است .
شرایط رجوع ضامن به مدیون
1 اگر کسى با اجازه بدهکار ضامن شود که بدهى اش را بدهد، مى تواند مقدارى را که ضامن شده از او مطالبه کند.
2 در ضمانت ، رضایت بدهکار شرط نیست و اگر کسى بدون اجازه بدهکار ضامن شود که بدهى او را بدهد، نمى تواند چیزى از او بگیرد.
3 اگر طلبکار طلب خود را به ضامن ببخشد، ضامن نمى تواند از بدهکار چیزى بگیرد، و اگر مقدارى از آن را ببخشد، نمى تواند آن مقدار را مطالبه کند.
انصراف از ضمانت
1 اگر انسان ، ضامن شود که بدهى کسى را بدهد، نمى تواند از ضمانت خود برگردد.
2 هرگاه انسان در موقع ضمانت ، بتواند طلب طلبکار را بدهد؛ اگرچه پس از ضامن شدن فقیر شود، طلبکار نمى تواند ضمانت او را بر هم بزند و طلب خود را از بدهکار اوّل مطالبه نماید. همچنین است اگر در آن موقع نتواند طلب او را بدهد، ولى طلبکار بداند و به ضامن شدن او راضى شود.
3 ضامن و طلبکار مى توانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضمانت را برهم بزنند.
احکام ضمانت
1 رجوع طلبکار به بدهکار پس از قبول ضمانتِ ضامن ، جایز نیست ، بلکه با اجراى ضمانت ، حق از گردن مدیون اصلى ساقط و بر گردن ضامن قرار مى گیرد و طلبکار مى تواند براى دریافت حق خود، به ضامن رجوع کند.
2 اگر طلبکار بخواهد از طلب خود صرف نظر کند، باید ضامن را تبرئه کند؛ زیرا دَین به واسطه ضمانت به او منتقل شده است . بنابراین ، تبرئه مدیونِ اصلى ، کارى لغو است .
3 در ضمانتِ زنجیره اى ، اشکالى نیست ؛ مانند این که ضامن را شخصى سوم ضمانت کند و شخص سوم را شخص چهارم . در چنین ضمانتى ، طلبکار باید براى وصول طلب خود به آخرین ضامن رجوع کند و چنانچه بخواهد از طلب خود چشم بپوشد، باید آخرین ضامن را تبرئه کند. در غیر این صورت ، تبرئه ثمرى نخواهد داشت .
4 پس از آن که ضمانت انجام گیرد، نفر سوم نمى تواند از نفر اوّل دوباره ضمانت کند؛ زیرا با ضمانت نفر دوم ، ذمّه نفر اوّل تبرئه شده است و دیگر دَینى برعهده ندارد تا ضمانت صحیح باشد.
5 با انجام گرفتن ضمانت ، مالى که مدیون نزد طلبکار گرو گذاشته است ، خود به خود آزاد مى شود و بدهکار مى تواند آن را پس بگیرد.
شما باید نسبت به نرخ بازده انتظاری خود هوشیار باشید." سالامون در میان سوداگران حرفه ای و مدیران صندوق های مشترک سرمایه?گذاری بیان داشته که : "بهترین بازده از میان شمار محدودی گزینش مناسب و پذیرش اشتباه بدست میآید.
ادامه: زیان های خود را کم کنید و به سود های خود اجازه رشد دهید
جبران عقب ماندگی و دستیابی به توسعه پایدار، نیازمند سرمایه گذاری برای بهره جویی از مزیتهای نسبی و تواناییهای بالقوه اقتصادی است. در فرآیند جهانی شدن، سرمایه نیز با سهولت قابل نقل و انتقال است.اما سرمایه گذاران به دنبال کسب سود بیشتر و مکانی امن برای سرمایه گذاری هستند . با اشباع سرمایه گذاری در کشور های پیشرفته صنعتی، نرخ بازده سرمایه گذاری در این کشورها رو به نزول میرود و سرمایه گذاران همواره در صدد بهره جویی از فرصتهای با بازده بیشتر هستند .
بسیاری از ویژگیهای مورد بحث در این خصوص به شکلهای مختلف از قبل وجود داشتند، در یونان و روم و حتی در اروپای سده های میانه (و برخی سرزمینهای غیر اروپایی)، بویژه حکومت قانون در تقابل با حکومت خودسرانه.
ادامه تاریخ علم اقتصاد
ابتدا شما نیاز دارید که محصول یا خدماتتان را با مشتریان بالقوه خود به بوته آزمایش گذارید و تعریفی از الگوی اقتصادی فعالیتتان ارائه دهید.