طرفداری غیر علمی ، پیچیدگی و از این قبیل

گاهی اوقات بحث های بین اقتصاددانان ( یا حتی دانشجویان اقتصاد ) شکل میگیرد که این بحث ها نه به خاطر تناقض در این علم بلکه به خاطر تعلق افراد مختلف به گروه های مختلف ایجاد میشود . یک اقتصاد دان در پی شناخت قوانین حاکم بر رفتار اقتصادی بین انسان ها یا فرد فرد انسان ها است ( تعریف های متعدد و کاملتر از این تعریف زیاد هستند ) . و از آنجایی که “انسان” در این علم موضوع مطالعه قرار میگیرد و پژوهشگر نیز خود یک انسان است ، همیشه در معرض خطر طرفداری و جانبداری از گروهی در مقابل گروه دیگر قرار دارد . علوم دیگری را سراغ داریم که از این خطر در امان هستند . مثلا یک اختر شناس در هنگام برخورد دو جرم آسمانی با هم برای جرم کوچکتر تاسف نمی خورد یا برای جرم بزرگتر اظهار شادمانی نمیکند بلکه وی از این تصادم میآموزد و شاید از دقت پیشبینی خود به وجد آید ولی درگیر ماجرایی احساسی نمیشود و در عین حال سعی نمیکند در روند طبیعت اخلال ایجاد کند . و البته به نظر من تنها دلیل آن این است که وی هیچ نفعی در این کار ندارد . ولی آیا اگر آن اختر شناس خودش یک جرم آسمانی بود !!! یا اینکه مثلا روی یکی از آنها نشسته بود باز هم می ایستاد و نگاه میکرد ؟ طبیعتا نه ! بلکه سعی میکرد با توجه به دانسته هایش کاری برای سیارک خود انجام بدهد تا جان خود را حفظ کند . در اقتصاد هم چیزی شبیه همین موضوع در درجات گوناگون حاکم است . یک اقتصاد دان نباید جانبدار باشد . زیرا جانبداری تنها در مقام سیاستگذاری اقتصادی معنی پیدا میکند . از این دید اقتصاد دانانی داریم که در دانشگاه تدریس میکنند ( که به نظر من اینها اقتصاد دان تر هستند ) و با تقریب میتوان گفت که نقش اختر شناس بیطرف را بازی میکنند . ولی وقتی همین اقتصاد دان وارد مجموعه تصمیم گیری بشود باید به فاکتور های جدیدی توجه داشته باشد . او نمیتواند با گفتن اینکه همه چیز طبیعی ست به حذف سیارک خود رای دهد . او باید در نتایج تغییراتی ایجاد بکند ، او نیاز دارد تا تیم خود را ( بخوانید کشور خود ) به پیروزی برساند . وقتی اقتصاد دانی از سطح پژوهشگری و بی طرفی به عرصه تصمیم سازی وارد شد بسیار محتمل است که تغییراتی در رفتار او را شاهد باشیم . چرا که اگر شرایط طبیعی و تعادلی را شرایط آرمانی در نظر بگیریم ، رسالت تصمیم ساز تغییر شرایط به نفع گروه است و بسیار محتمل است که تغییر شرایط به تغییرات از حالت طبیعی منجر شود .

ادامه